«Το βλογημένο χώμα του Λισβορίου», είναι η φράση που συνηθίζουν να λένε οι περίπου 350 μόνιμοι κάτοικοι αυτού του μικρού χωριού της Λέσβου όταν τους ρωτάς πως γίνεται και τα προϊόντα που παράγουν είναι τόσο ξεχωριστά, που τα έχουν κάνει πασίγνωστα για τη γεύση και τη ποιότητά τους. Από τον μοναδικό γλυκάνισο, τα πεντανόστιμα ρεβύθια, το ξεχωριστό στάρι αλλά και τα κρεμμύδια, τις πατάτες, το τριφύλλι και αποτέλεσμα όλων αυτών το ιδιαίτερα γλυκό κρέας των ζώων που ουσιαστικά τρέφονται με όλα τα παραπάνω.
Μοναδικός τόπος με μοναδικά προϊόντα και όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα και ο πιο αρχαίος σε όλο το Αιγαίο μετά τα τελευταία ευρήματα στη περιοχή Ροδαφνίδια στις ανασκαφές που γίνονται εκεί από το 2012.
Παρόλα αυτά οι παραγωγοί του Λισβορίου βλέπουν τα μοναδικά προϊόντα τους να παραμένουν στις αποθήκες απούλητα. Ο μεν γλυκάνισος γιατί όπως καταγγέλουν οι ντόπιες ποτοποιϊες για να ρίξουν το κόστος αγοράζουν από την Τουρκία χαμηλότερης ποιότητας τη μεγαλύτερη ποσότητα και την ανακατεύουν με τη ντόπια. Στα δε ρεβύθια η αγορά γέμισε με πωλητές ρεβυθιών που υποστηρίζουν, ότι είναι Λισβορίου αλλά τα έχουν φέρει από τη Τουρκία που είναι πολύ πιο φτηνά αλλά δεν έχουν καμία σχέση.
Το lesvostime.gr, βρέθηκε στο Λισβόρι, ξεναγήθηκε στα «βλογημένα χώματα» απο τον πρόεδρο της κοινότητας Θόδωρο Χατζηπαναγιώτη. Αγρότης, παραγωγός, κτηνοτρόφος ο ίδιος και κυρίως ο άνθρωπος για όλο το χωριό, μας μίλησε για τα προϊόντα, τον κόπο που έχει η παραγωγή τους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη κυριολεξία μόνοι τους κάνοντας λόγο για την ανάγκη πλέον συλλογικής δράσης.
Ματσάκια γλυκανίσου
Ο μοναδικός μυρωδάτος γλυκάνισος παραμένει στις αποθήκες
Πραγματικά μοναδικός ο μυρωδάτος γλυκάνισος του Λισβορίου σε όλη την Ελλάδα έχει να ανταγωνιστεί μόνο τους αντίστοιχους από Τουρκία και Συρία αλλά μόνο στην τιμή αφού η ποιότητα του ντόπιου δεν συγκρίνεται. Ο γλυκάνισος όμως είναι ένα ιδαίτερα ευαίσθητο προϊόν που για να παραχθεί υπάρχει ολόκληρη «ιεροτελεστία». Από το καλοκαίρι ξεκινούν οι παραγωγοί να οργώνουν τα χωράφια για να λιαστούν στην αρχή, να ποτιστούν αργότερα το χειμώνα, να σπάσουν όλους τους σβόλους και να τα απολυμάνουν.
Μέχρι και πέντε φορές μπορεί να οργώσουν μέχρι το Μάρτη που θα σπείρουν. Και όταν βγει ο γλυκάνισος και εμφανιστούν τα ζιζάνια πρέπει να μπούν και να τα καθαρίσουν ένα – ένα με τα χέρια και αργότερα και πάλι με τον ίδιο τρόπο να ξεχορταριάσουν. Γεγονός που σημαίνει, ότι χρειάζονται εργάτες γης που ανεβάζουν το κόστος. Το αποτέλεσμα όμως στις αρχές του Ιούνη που θερίζουν είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικό καθώς η φροντίδα στη παραγωγή σε συνδυασμό με το χώμα δημιουργεί ένα μυρωδάτο γεμάτο σπιρτάδα γλυκάνισο.
Κοσκίνισμα γλυκανίσου
«Η φετινή παραγωγή ήταν πολύ καλή καθώς έφτασε τους 10 τόνους, όμως το 70 με 80% μένει αδιάθετο στις αποθήκες. Ο γλυκάνισος όμως όσο μένει υποβαθμίζεται η ποιοτητά του και ουσιαστικά αχρηστεύεται», θα μας πει ο Θ. Χατζηπαναγιώτης κάνοντας ανοιχτά καταγγελία ότι ευθύνονται οι ντόπιες ποτοποϊίες ούζου που είναι οι κύριοι προμηθευτές του. «Ο γλυκάνισος του Λισβορίου είναι ευαίσθητο και μοναδικό γι΄αυτό και η τιμή του φτάνει τα 13 ευρώ το κιλό. Οι ποτοποιίες όμως για να ρίξουν το κόστος αγοράζουν από την Τουρκία πολύ πιο φτηνά και τον ανακατεύουν με λίγο ντόπιο γλυκάνισο. Τουλάχιστον αν το κάνουν να το λένε για να γνωρίζει και ο κόσμος», επισήμανε ο Θ. Χατζηπαναγιώτης.
Είναι γεγονός πάντως ότι όποιος ανακαλύψει την ποιότητα του γλυκάνισου από το Λισβόρι το προτιμά από το υποκαταστατό του, τον μάραθο στη παραγωγή τσίπουρου, ψωμιού, παξιμαδιών κ.α..
Ρεβύθια Λισβορίου
Το πιο γλυκό ρεβύθι του κόσμου!!!!
Λιγότερο ευαίσθητο αλλά το ίδιο ποιοτικό και με τις δικές του δυσκολίες είναι το ρεβύθι Λισβορίου. Η συγκομιδή του γίνεται επίσης στις αρχές του Ιούνη αλλά είναι πιο ανθεκτικό. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή σε πιο χωράφι θα το σπείρεις για να βγεί γλυκό και βραστερό, καθώς θέλει το ιδιαίτερο μαύρο χώμα του Λισβορίου. Είναι χαρακτηριστικό, όπως μας είπε ο Θ. Χατζηπαναγιώτης, ότι αν ο ίδιος παραγωγός το σπείρει σε διπλανό χωράφι με άλλο χώμα το ρεβύθι δε θα είναι το ίδιο. Κοντά στους 50 τόνους έφτασε η φετινή παραγωγή, το 50% όμως παραμένει και αυτό αδιάθετο στις αποθήκες.
Το πρόβλημα όπως είπε ο πρόεδρος είναι από παλιά, εμφανίζονται διάφοροι που πουλάνε δήθεν ρεβύθια Λισβορίου και είναι από την Τουρκία που κοστίζουν 1,5 ευρώ όταν το ντόπιο έχει 3 ευρώ. «Οι καταναλωτές έχουν και αυτοί ευθύνη γιατί δεν πρέπει να αγοράζουν από τον οποιονδήποτε», σημειώνει ο Θ. Χατζηπαναγιώτης.
Οι παραγωγοί γλυκανίσου είναι 10 με 13, ενώ του ρεβυθιού 25 με 30. Τα χωράφια όμως δεν έχουν κάθε χρόνο την ίδια παραγωγή, καθώς την εναλλάσουν (ρεβύθια, γλυκάνισο, στάρι) για να ανανεώνεται το χώμα. Όπως θα πει ο Θ. Χατζηπαναγιώτης, «δυστυχώς υπάρχει κακή νοοτροπία στους παραγωγούς και αντί υπάρχει συλλογική προσπάθεια από όλους να διακινούν τα προϊόντα και προς τα έξω αλλά και να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα μέσα στο τόπο τους ο καθένας λειτουργεί ατομικά».
Ρεβύθια Λισβορίου
Στις αποθήκες παραμενουν τα ρεβύθια Λισβορίου
Δεν είναι τυχαίο τέλος ότι και τα ζώα του Λισβορίου έχουν μια ιδιαίτερη νοστιμιά. Εκτός από ένα μικρό διάστημα τριών μηνών που τους δίνουν ζωωτροφές το υπόλοιπο διάστημα τρέφονται με λιόφυλα, άχυρο και υπολείματα γλυκάνισου και ρεβυθιού. Αποτέλεσμα το κρέας που παράγουν να είναι ακριβώς λόγω των τροφών ιδιαίτερα νόστιμο.
Μικρό τόπος το Λισβόρι αλλά αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της αξίας και της μοναδικότητας τη Λεσβιακής γης, που η πολιτεία πρέπει να βοηθήσει ώστε να αναδειχτούν και να έχουν τη θέση που πρέπει στο τραπέζι της ελληνικής οικογένειας. Τόπος και προϊόντα που δεν πρέπει απλά να προστατεύσουμε αλλά να τα αναδείξουμε όσο περισσότερο γίνεται. Το Λισβόρι και το χώμα του είναι πλεονεκτήματα που δε πρέπει να μείνουν ανεκμετάλλευτα.
(Κειμ.Γιώργος Μιχαηλάρης)
